Cobots: Wat staat ons te wachten?

Cobots zijn de automatiseringstool bij uitstek en hebben het potentieel om een revolutie teweeg te brengen in het dagelijks leven in Nederlandse bedrijven van elke omvang. Tot nu toe waren de aanschafprijs en hindernissen bij de implementatie nog struikelblokken, maar die worden stilaan relatief. Tobias Wölk, Product Management Automation Technology bij reichelt elektronik, ziet dit als een belangrijk trendonderwerp voor het bedrijf.

"Uit onze enquête over robotica en cobots eind 2022 bleek dat de helft van de ondervraagde industriële bedrijven al met cobots werkt en dat ruim een kwart van plan was er in 2023 een aan te schaffen. We hebben daarom op deze trend ingespeeld en bieden meer betaalbare cobot-modellen aan in ons portfolio", merkt hij op.

Ook na sluitingstijd

Cobots nemen repetitieve, tijdrovende en eentonige taken op zich en verliezen hun aandacht en precisie niet, zelfs niet na sluitingstijd. Cobots moeten echter altijd opnieuw worden geprogrammeerd voor nieuwe projecten en zullen de mens dus nooit volledig vervangen.
Nederland staat wereldwijd op de 13de plaats qua robotdichtheid. Per 10.000 werknemers zijn er 224 robots in de maakindustrie aanwezig, volgens de International Federation of Robotics (IFR). Ze zijn hier in Nederland vooral te vinden in functies in de productie en fabricage, waar ze 's nachts het zwaarste of juist het kleinste werk kunnen doen of werkorders kunnen uitvoeren.

Potentieel

Maar ook in andere industrieën en sectoren is er veel potentieel om het gebruik van cobots te vergroten. Neem bijvoorbeeld de bouw, waar de FNV werknemers boven de 55 jaar aanmoedigt om voor een vierdaagse werkweek te kiezen doormiddel van betaalde verlofdagen. Tegelijkertijd klagen bedrijven over een tekort aan geschoolde werknemers. Nu kunnen bepaalde processen gemakkelijk worden geautomatiseerd door cobots, wat voor beide partijen een goede oplossing zou zijn.
In de medische sector worden collaboratieve robots steeds vaker gebruikt voor laboratoriumwerk, steriele processen en zelfs in patiëntencontact voor revalidatie. Evenzo worden ze gebruikt in de farmaceutische en chemische industrie als laboratoriumassistenten met speciale gevoeligheid. Daarnaast winnen cobots aan belang in de kunststofindustrie en in de montage van kleine onderdelen in de horloge- en speelgoedsector.

Exoskeletten schieten te hulp

Cobots kunnen de fysieke belasting sterk verminderen, bijvoorbeeld voor medewerkers op het gebied van magazijnlogistiek. Speciaal voor dit doel is een cobot variant ontwikkeld die direct hulp biedt aan mensen: het exoskelet. Exoskeletten dienen als verlichting, als ondersteuning en om kracht te geven. Passieve exoskeletten besparen kracht door stabiliteit te bieden tijdens regelmatige bewegingen en de belasting over het hele menselijke skelet te verdelen. Actieve exoskeletten daarentegen zijn energie-gedreven, dynamischer en veelzijdiger. Door hun externe aandrijfkracht zijn ze beter in staat om zware lasten te vervoeren.
Exoskeletten verbeteren de veiligheid op het werk, vooral in situaties waar voorheen geen geschikte technische hulpmiddelen beschikbaar waren vanwege de werkomstandigheden, zoals bij het manoeuvreren met zware componenten of het werken in ongemakkelijke posities. Ze zijn vooral interessant voor de ambachten - van steigerbouwers tot schilders.

Revalidatierevolutie?

Exoskeletten kunnen in de toekomst een revolutie teweegbrengen in de medische revalidatie en zelfs mensen met een fysieke beperking meer bewegingsvrijheid geven. In de ruimtevaart zouden ze spieratrofie bij astronauten moeten helpen voorkomen. In Nederland staat deze praktische toepassing nog in de kinderschoenen, omdat de eerste langetermijnstudies nog maar net zijn uitgevoerd. Neurale exoskeletten die werken met kwantumsensoren worden momenteel onderzocht als remedie tegen verlamming. Exoskeletten zijn nog steeds een hulpmiddel van de toekomst, maar hun voordelen worden nu al erkend.

De huidige trends

De democratisering van de robotica-industrie, en dus van cobots, vordert. Fabrikanten bieden hun cobots nu aan als complete oplossingen die zowel hardware als software omvatten. Dit geïntegreerde aanbod vergemakkelijkt de implementatie van autonome robotopstellingen. Ook andere grote bedrijven erkennen het marktpotentieel van alles-in-één pakketten. Een opmerkelijk voorbeeld is een huurmodel waarmee kleine en middelgrote ondernemingen cobots kunnen huren voor kortlopende projecten en potentiële toekomstige investeringen kunnen testen.
Ook in Nederland wordt technologische vooruitgang geboekt. De agrarische sector is en blijft voor Nederland een belangrijke focus. Met het groeiende tekort aan seizoensarbeiders kijken steeds meer landbouwbedrijven naar het gebruik van cobots. De Nederlandse robotica-industrie bedenkt veel nieuwe oplossingen voor boeren in binnen- en buitenland. Inmiddels staan we volgens HowToRobot wereldwijd op nummer drie qua het aantal robot- en automatiseringsleveranciers aan de wereldwijde landbouw.
  

Conclusie

De verschuiving naar vereenvoudiging van robotica-oplossingen is de drijvende kracht achter de roboticamarkt. Cobots zijn veel goedkoper in aanschaf, nemen minder ruimte in beslag op de werkvloer en bieden het mkb veel voordelen ten opzichte van industriële robots. Met dalende implementatiekosten worden cobots ook relevant voor industrieën die ze nog niet eerder hebben gebruikt - bijvoorbeeld in de landbouw- en voedingssector als oogstarbeiders. Cobots bieden ook een oplossing voor de huidige economische moeilijkheden, zoals het tekort aan geschoolde arbeidskrachten. Ze kunnen impopulaire posities overnemen en personeel vrijmaken voor creatievere, winstgevendere taken. En op de lange termijn? Cobots zullen zeker een revolutie teweegbrengen in ons dagelijks leven.