Defensie investeert in AI-fabriek in Groningen

Het kabinet investeert 70 miljoen euro in een AI-fabriek in Groningen. De ministeries van Economische Zaken (EZ) en van Defensie leveren de grootste bijdragen. Groningen is een van de weinige locaties in Nederland met ruimte op het elektriciteitsnet om een AI-faciliteit te kunnen aansluiten.

De Tweede Kamer is hier per brief over de investering en de plannen geïnformeerd door minister Vincent Karremans (Economische Zaken) en staatssecretaris Gijs Tuinman (Defensie). De AI-fabriek is bedoeld als innovatiehub. Ondernemers, onderzoekers en overhedenkunnen hier samen bouwen aan de technieken van morgen en kennis delen. Bedrijven kunnen experimenteren met AI-toepassingen, hun data veilig opslaan en gebruikmaken van de rekenkracht van een supercomputer. De fabriek is hard nodig. AI kan in de toekomst Defensie helpen om sneller en nauwkeuriger risico’s in kaart te brengen. Denk aan cyberaanvallen. Als de aanvraag volgens planning verloopt, start het expertisecentrum begin 2026 en draait de supercomputer eind 2026 op volle kracht.

Brede samenwerking

De investering komt voort uit een samenwerking tussen het Rijk, de regio Groningen/Noord-Drenthe en Europese partners. De 70 miljoen euro van EZ en van Defensie wordt aangevuld met nog eens 60 miljoen euro uit de ‘Nij Begun’-middelen van Groningen/Noord-Drenthe. Het kabinet heeft bovendien met een consortium van SURF, AIC4NL, TNO en Samenwerking Noord een Europese cofinancieringsaanvraag van nog eens 70 miljoen euro ingediend. Daarmee kan de totale investering op 200 miljoen euro uitkomen.

‘Fundamentele shift’

Een belangrijke stap voor Defensie en de dual use-industrie, aldus staatssecretaris Tuinman. “AI verandert de oorlogsvoering nu al voorgoed. Als het woord game changer ergens op z’n plaats is, dan is het hier. We maken een fundamentele shift: van vuur en staal naar bits en bytes. AI raakt onze hele manier van werken, van het plannen van onderhoud aan alles wat rijdt, vliegt of vaart. Dit tot het verzamelen, verwerken en analyseren van inlichtingen en het nemen van operationele besluiten. Dankzij onze forse inzet, waaronder een substantiële bijdrage van Defensie, maken wij deze stap mogelijk. Daarmee bouwen we niet alleen aan militaire innovatie, maar ook aan Nederlands digitale en strategische autonomie. De AI-fabriek wordt hét centrum voor de ontwikkeling van geavanceerde AI-toepassingen op eigen bodem, met rekenkracht en capaciteit die we zélf mede vormgeven en benutten.”