Digitale transformatie en kleine bedrijven: wat is de stand van zaken?

Nederland telt ongeveer een half miljoen kleine bedrijven (tot 50 werknemers). Veel van deze bedrijven - zowel familiebedrijven als startende bedrijven – zijn actief in verschillende sectoren en bieden zo een divers beeld van het Nederlandse ondernemerschap. Hoe staan zij tegenover de digitalisering? Het internationale onderzoeksinstituut OnePoll heeft in maart 2023 in opdracht van reichelt elektronik 250 van deze bedrijven – met maximaal 50 werknemers – geïnterviewd om erachter te komen wat hun visie over dit onderwerp is.

Onder de Nederlandse kleine ondernemingen is er nauwelijks een bedrijf te vinden dat geen gebruik van digitale hulpmiddelen maakt. Het belangrijkste voor de bedrijven is een eigen website hebben (49 procent) of cloudopslag (39 procent). Als we kijken naar het digitale verlanglijstje van kleine bedrijven, dan gaat het vooral om tools voor administratie, waarbij vooral oplossingen voor een digitale loonlijst (18 procent) populair zijn. Flexibiliteit en plaatsonafhankelijk werken zijn ook cruciaal voor het succes van kleine bedrijven. 33 procent heeft al geïnvesteerd in oplossingen om vanuit huis toegang te krijgen tot het bedrijfsnetwerk zoals een VPN en 12 procent wil dit ook graag realiseren.

Waarom kleine bedrijven kiezen voor digitale oplossingen

Het is opvallend dat, hoewel kleine bedrijven een overvloed aan digitale hulpmiddelen en andere tools gebruiken, er nog geen enkele oplossing is die in alle bedrijven is ingeburgerd. Zij vertrouwen pragmatisch op individuele oplossingen, afhankelijk van hun behoeften.
Veel bedrijven (73 procent) reageren op het veranderde gedrag van klanten. Die verwachten vooral snellere reacties op verzoeken (52 procent), uitgebreider advies en betere productinformatie (52 procent) en meer maatwerkoplossingen (47 procent). Digitalisering helpt bedrijven aan deze eisen te voldoen. Zo zegt 73% dat door digitalisering de concurrentiepositie behouden is gebleven en bijna evenveel respondenten beweert dat ze zelfs nieuwe klanten of opdrachten hebben gekregen door initiatieven op het gebied van digitalisering.

Elke bedrijfscultuur heeft weer andere uitdagingen

Over het geheel genomen vindt 23 procent van de kleine bedrijven dat hun digitaliseringsinitiatieven zeer ver gevorderd zijn en nog eens 38 procent vindt dat ze enigszins gevorderd zijn. Slechts negen procent vindt dat ze achterlopen op het gebied van digitalisering. Bij nadere beschouwing blijkt dat dit algemene goede resultaat moet worden gedifferentieerd.
Bij sommige van de kleinste bedrijven (2-10 werknemers) heerst ontevredenheid omdat het potentieel voor digitalisering verkeerd wordt ingeschat (33 procent). Bij iets grotere bedrijven (11-50 werknemers) ontbreekt het budget. Het gebrek aan bekwaam personeel (39 procent) en tijd (39 procent) zorgen bij alle kleine bedrijven (1-50 werknemers) voor problemen.

Oudere bedrijven minder moeite met digitalisering dan gedacht

Men zou verwachten dat hoe ouder het bedrijf is, hoe minder ver ze zijn met de digitalisering en hoe ontevredener ze zijn op dit gebied. Terwijl 79 procent van de bedrijven tot tien jaar oud tevreden is over hun digitaliseringsvoortgang, heeft 88 procent van de bedrijven boven de vijftig dezelfde mening. Verder is twee derde van de jongere bedrijven (66 procent) ervan overtuigd is dat digitalisering hen een concurrentievoordeel kan opleveren tegenover 77 procent van de traditionele bedrijven.
"We stellen vast dat kleine bedrijven om verschillende redenen digitalisering omarmen en verschillende digitaliseringstools gebruiken, afhankelijk van wat voor hen het beste werkt", zegt Ulf Timmermann, ceo van reichelt elektronik. "Bij reichelt elektronik hebben we ook de digitalisering van onze logistieke magazijnen in eigen hand genomen en daarom begrijpen we nu hun pragmatische aanpak. Digitalisering is een continu proces, dus naarmate bedrijven en processen veranderen en groeien, is het zinvol of noodzakelijk om de mate van digitalisering voortdurend aan te passen of geleidelijk te versnellen."