APELDOORN, 10 oktober 2011 11:19

Elektrische lineaire actuatoren doeltreffende oplossing voor windturbinesystemen

Naarmate ontwerpers van windturbines steeds meer uit hun systemen willen halen, verschuift hun aandacht naar rendementsverbetering en vereenvoudiging van het onderhoud. Vanaf een afstand heeft de schijnbaar langzaam draaiende rotor van een windturbine een bijna hypnotische werking. Maar daarachter gaan geavanceerde stuursystemen schuil, nodig om het optimale toerental te handhaven bij wisselende windomstandigheden, om de rotor te blokkeren in geval van onderhoud en om de ergonomie voor de onderhouds- en servicemedewerkers te verbeteren.

Van oudsher worden hydraulische actuatoren ingezet om veel van deze taken te vervullen, maar steeds meer ontwerpers zien voordelen in een overschakeling op elektrische actuatoren.

Kleiner en lichter 

Elektrische actuatoren hebben een aantal pluspunten ten opzichte van hydraulische actuatoren wanneer het gaat om windturbines. Ze zijn aanzienlijk lichter, waardoor ze aan de rendementseisen voldoen en het rendement verhogen. Ze zijn ook nog eens kleiner dan hun hydraulische tegenhangers, waardoor ze minder ruimte nodig hebben. De installatie is veel eenvoudiger en ze vergen heel wat minder periodiek onderhoud - uiterst belangrijk voor windmolenparken in zee. Doordat geen olieverversingen nodig zijn en olielekkages zijn uitgesloten, zijn elektrische actuatoren veiliger in het gebruik dan hydraulische. Voorts zijn ze gemakkelijker aan te sturen en blokkeren ze in stroomloze toestand vanzelf, wat het algehele systeemontwerp vereenvoudigt. Daarom kiezen veel ontwerpers voor elektrische actuatoren bij kritieke functies als de rotorblokkering, bladhoekregeling en bladblokkering.

Veilig 

De draaiende rotor van een windturbine vormt een gevaar bij onderhoudswerkzaamheden en moet daarom worden afgeremd en geblokkeerd. De remmen vertragen en parkeren de rotor, maar er wordt ook een actuator gebruikt die de rotor blokkeert door een borgpen in de blokkeerschijf van de rotor te duwen, waardoor de windturbine veilig kan worden geïnspecteerd en onderhouden.

Een cruciaal punt bij de werking van een windturbine is de bladhoekregeling, die de bladen met een optimaal toerental laat draaien. Begint de rotor door een aantrekkende wind harder te draaien, dan worden de bladen iets uit de wind gezet, waardoor het toerental weer daalt. Luwt de wind daarentegen, dan worden de bladen juist weer in de wind gezet. Bladhoekregelingen zijn uiterst geavanceerd en kunnen de bladen met een fractie van een graad verdraaien om de optimale hoek te handhaven. Elektrische actuatoren zijn ideaal om zulke kleine bladhoekveranderingen te realiseren. Bovendien kunnen lineaire actuatoren de rotorbladen na de verdraaiing ook meteen blokkeren.

Ergonomie 

Ontwerpers stappen ook over op elektrische actuatoren om de ergonomie van windturbines te verbeteren, bijvoorbeeld door de serviceluiken en toegangspoorten elektrisch te laten openen en sluiten. De eenvoud, compactheid, het lage gewicht en kostenefficiëntie van elektrische actuatoren maken dergelijke voorzieningen op een moderne windturbine mogelijk, wat met hydraulische actuatoren niet zou zijn gelukt.
Van actuatoren in deze veeleisende toepassingen wordt soms extreem veel gevraagd: de elektrische actuatoren moeten veel kracht leveren en betrouwbaar blijven functioneren onder extreme omstandigheden op afgelegen locaties waar het onderhoud duur is.

Warner Linear - lid van de Altra Industrial Motion group - specialiseert zich onder meer in aandrijftechnieken voor windturbinesystemen, gecombineerd met elektrische lineaire actuatoren, om aan de rendements- en milieueisen van moderne windturbines te voldoen. Warner Linear levert daarvoor actuatoren met een gepatenteerde rechtlijnige lastoverdracht om veel draagvermogen uit een compacte unit te halen. Deze zogeheten B-Track K2-serie kan krachten leveren tot 9800 N. De actuatoren hebben een efficiënt stroomverbruik en zijn corrosiebestendig, terwijl de toegepaste afdichtingen stofdeeltjes en waternevel weren. De actuatoren uit de K2-serie zijn overal voorzien van beschermende coatings en O-ringen. Ze zijn voor het leven gesmeerd en vragen dus een minimum aan onderhoud. Motoren met dubbele kogellagers en hittebehandelde tandwielen verhogen de betrouwbaarheid in de zwaarste toepassingen.

bron: AZ Hollink

Foto's:

btrackk2

Lineaire actuator van Warner Linear

© Aandrijvenenbesturen.nl