‘Rook' uit fabrieksschoorstenen blijkt waardevolle waterbron

Uit de rookgassen van sommige fabrieksschoorstenen blijkt, als gevolg van een sterk verbeterde membraantechnologie, dusdanig veel hoogwaardig water gewonnen te kunnen worden dat industriële installaties in droge gebieden een bijdrage kunnen leveren aan vermindering van het watertekort.

Veldtesten en tien jaar vooronderzoek hebben aangetoond dat deze installaties veranderen van waterconsument in waterproducent. Het afgevangen water kan voor zowel industrieel als consumptief gebruik aangewend worden. Daarnaast kan met deze uitkomsten van het vooronderzoek fors energie - en daarmee kosten - bespaard worden in diverse industriële processen. Deze mogelijkheden doen zich voor bij industrieën die veel water nodig hebben voor bijvoorbeeld de koeling van installaties, stoomopwekking en voor droogprocessen. In opdracht van de Europese Unie werken 14 partners uit Europa, het Midden-Oosten en Afrika onder leiding van energiekennisbedrijf KEMA samen aan een vervolg op het vooronderzoek.

Van tien jaar vooronderzoek naar grootschalige testen

Tien jaar onderzoek en kleinschalige testen onder leiding van energiekennisbedrijf KEMA, in samenwerking met onder meer het European Membrane Institute van de Universiteit Twente en enkele Nederlandse energiebedrijven, heeft geresulteerd in sterk verbeterde gasscheidingsmembranen waarmee dit water grootschalig afgevangen moet worden. Als vervolg op dit onderzoek is KEMA, in opdracht van de Europese Unie, samen met partners uit Europa, het Midden-Oosten en Afrika aan de ontwikkeling van een aantal grootschalige testen gestart bij een energiecentrale in Spanje en Israël, een geothermische bron in Tunesië en papierfabrieken in Nederland en Zuid-Afrika. Deze testen moeten de weg vrijmaken voor industriële productie en grootschalige invoering van deze nieuwe technologie.

Van waterconsument naar waterproducent

Uit testen bij industriële installaties in Nederland en Duitsland is gebleken dat met de nieuwe membraantechnologie minstens 40% van het water uit de rookgassen is terug te winnen. Vooraf werd rekening gehouden met 20%. Voor een gemiddelde energiecentrale van 400 Megawatt betekent dit dat deze centrale twee keer zoveel water kan afvangen als nodig is voor stoomopwekking. Hiermee verandert deze centrale van waterconsument in waterproducent. De kwaliteit van het teruggewonnen water is dermate hoog dat dit water niet alleen als demiwater (ultra-puur water voor de industrie), maar ook voor consumptief gebruik aangewend kan worden. De hoeveelheid water die bij een gemiddelde energiecentrale afgevangen kan worden, komt overeen met het gemiddelde waterverbruik van circa 3,500 West-Europese of circa 9,000 Afrikaanse gezinnen. Mede om deze reden maken drie Afrikaanse partners en twee partners uit het Midden-Oosten deel uit van het consortium. Uit eerste berekeningen blijkt bovendien dat met deze nieuwe technologie honderden miljoenen euro's per jaar aan water en energie bespaard kunnen worden. Het nieuwe project draagt de naam CapWa, ‘Capture of evaporated Water with novel membranes'.

Breed consortium

Deelnemers aan het project zijn (in alfabetische volgorde): Brabant Water (Nederland), Gas Natural SDG S.A. (Spanje), Consiglio Nazionale delle Ricerche (Institute for Membrane Technology, Italy), Cut

GmbH & Co. KG (Duitsland), École Nationale d'Ingénieurs de Tunis (Tunesië), Israel Electric Corporation Ltd., (Israël), KEMA (Nederland), Kwame Nkrumah University of Science and Technology Kumasi (Ghana), Membrana GmbH (Duitsland), Papiertechnische Stiftung (Duitsland), Sappi Ltd. (Zuid-Afrika & Nederland), Stichting Kenniscentrum Papier en Karton (Nederland), Universiteit Twente - European Membrane Institute (Nederland), Yodfat Engineers Ltd. (Israël).

bron: Kema