Huisrobot helpt zieke bejaarden langer zelfstandig te wonen

Om senioren met een aandoening zo lang mogelijk thuis te laten wonen, gaat een groep Europese onderzoekers, gecoördineerd vanuit de TU/e, robots en 'smart homes' aan elkaar knopen. De robot gaat als verstandige huisvriend ervoor zorgen dat het thuis prima toeven is. En dat de patiënt de juiste dingen doet.

Het project, met de naam KSERA (Knowledgeable Service Robots for Aging) is vooral gericht op COPD-patiënten, mensen met chronisch obstructieve longziekte. Deze aandoening is in 2030 wereldwijd de derde doodsoorzaak, verwacht de World Health Organization. Het is een ziekte die vooral voorkomt bij ouderen.

Huisvriend

Over drie jaar moeten enkele demonstratiewoningen klaar zijn. Die zijn dan voorzien van een robot en de huissystemen van een 'smart home' - denk bijvoorbeeld aan gordijnen die vanzelf open gaan. De centrale rol is weggelegd voor de 'huisrobot'. Die volgt de patiënt door het huis, leert diens gewoontes, let goed op hem of haar, geeft verstandige adviezen, zet de luchtbehandeling een tandje hoger of lager, en waarschuwt een arts wanneer het niet goed gaat met de patiënt. En terloops biedt die robot ook nog vermaak in de vorm van internet en video. "Wij willen laten zien wat er mogelijk is op dit gebied", vertelt projectcoördinator dr. Lydia Meesters over de doelstelling van het project.

Niet kil

De TU/e-onderzoekster, van de faculteit Industrial Engineering and Innovation Sciences, benadrukt dat dit nieuwe type van intelligente zorgwoning geen kille omgeving wordt. "Het moet zo huiselijk mogelijk zijn. In het ideale geval zie je qua technologie alleen de robot. Die is het aanspreekpunt van alle systemen in huis. Maar verder ziet het er gewoon huiselijk uit."

Snappen

Om dit alles te bereiken, wordt de komende jaren door verschillende Europese partijen onderzoek gedaan. Dr. ir. Raymond Cuijpers, ook van de TU/e, gaat bijvoorbeeld bekijken hoe een robot moet communiceren zodat een mens hem snapt en vice versa. Dit moet op een natuurlijke manier gebeuren en dat kan alleen als een robot ook echt snapt wat een mens wil. Hij moet slim zijn en kunnen anticiperen. Ook sluit KSERA aan bij het door de TU/e geleide project RoboEarth, dat een soort wereldwijd centraal geheugen voor robots aanlegt. Hierdoor kunnen robots van elkaar leren, bijvoorbeeld om beter met mensen te communiceren.

Privacy

Ook ethische kwesties krijgen volop aandacht. De robot moet goede adviezen gaan geven aan patiënten, maar mag geen politieagent zijn, vertelt Meesters. Wat doe je bijvoorbeeld als een COPD-patiënt een sigaret opsteekt? En wat mag het robotsysteem doorgeven aan 'de centrale', en wat niet? Meesters: "We moeten duidelijk de grenzen bepalen. Want de robot meet en ziet continu privacygevoelige gegevens."

Betrokken partijen

Het project heeft een totaalbudget van bijna 4 miljoen euro, 2.9 miljoen daarvan komt van de EU. Andere betrokken partijen zijn het Italiaanse onderzoekscentrum Institute Superiore Mario Boella, de TU van Wenen, de universiteit van Hamburg, het Italiaanse ICT-bedrijf Consoft, het Central European Institute of Technology in Wenen en de Israëlische zorgverstrekker Maccabi Healthcare Services. Bij de laatste twee partijen worden de demonstratiewoningen gemaakt.

bron: TU Eindhoven