Groei industrie trekt verder aan; overcapaciteit blijft

Het einde van de recessie is goed nieuws voor de Nederlandse industrie, zo meldt het recente ING Kwartaalbericht Industrie. De sector profiteert in 2010 van een toenemende vraag uit het buitenland en her-nieuwde voorraadvorming. De ingezette productiegroei versnelt in 2010 tot gemiddeld 3,5%. Niettemin zal de bezetting van machines en vraag naar nieuw personeel door de nasleep van de crisis nog geruime tijd laag blijven.

Door de verbeterde economische vooruitzichten heeft de Nederlandse industrie de weg omhoog teruggevonden. Na een stabilisatie van de productie in de eerste helft van het jaar heeft in het derde kwartaal een positieve kentering plaatsgevonden. Hoewel de enorme terugval in productie van eind vorig jaar nog lang niet is goedgemaakt, hebben Nederlandse producenten zowel omzet als productie eindelijk weer zien groeien. Het herstel van de internationale handel legt de industrie geen windeieren. Ten opzichte van de eerste vijf maanden van het jaar lag de buitenlandse omzet van juni tot november gemiddeld 9,5% hoger, terwijl de waarde van binnenlandse verkopen met een plus van 8% daar niet ver bij achterblijft. Afzetprijzen en productieniveaus trekken minder snel aan dan de verkopen. Dit komt doordat de ontstane overcapaciteit de concurrentie heviger maakt en de totale industriële voorraden tot oktober per saldo verder zijn afgebouwd.

Grondstoffen en basisproducten in trek

Producenten zien zich sinds september voor het eerst in twaalf maanden weer met oplopende inkoopprijzen geconfronteerd. De oorzaak hiervan moet bij de oplopende grondstofprijzen gezocht worden. Het krachtige industriële herstel in de Aziatische opkomende economieën stuwt de vraag naar grondstoffen al enige tijd op. Producenten trachten de gestegen inkoopkosten geleidelijk aan hun klanten door te berekenen, maar voorlopig zien zij hier nog geen kans toe. Het is ook nog niet altijd noodzakelijk. Ondanks de recente prijsstij-gingen zijn de belangrijkste industriële grondstoffen namelijk nog ruim lager geprijsd dan op het hoogtepunt, halverwege 2008. De brede GSCI-grondstoffenindex ligt nog ongeveer 40% onder zijn piek, terwijl een vat ruwe olie voor bijna de helft van de hoogste prijs van vorig jaar wordt verhandeld. Inkopers aan het begin van de productieketen profiteren van de relatief lage prijzen door afgebouwde grondstofvoorraden versneld aan te vullen. Mede omdat het geloof in een economisch herstel groter wordt en op een stijgende vraag wordt geanticipeerd.

Sterkste herstel in basischemie en -metaal...

Hoewel de industriële productie in 2009 gemiddeld ruim 9% lager ligt dan een jaar geleden, is er sinds juli en augustus weer sprake van groei. De vroegcyclische en exportgerichte industrietakken staan vooraan in de rij als we kijken naar de chronologie van het herstel. Als gevolg van de internationaal toenemende industriële activiteit en de strategische voorraadvorming hebben producenten van basisproducten de afgelopen maanden het sterkste herstel laten zien.

...machines en transportmiddelen sluiten de rij

Aan het eind van de productieketen bevinden zich de bedrijven bij wie het voorraadeffect minder invloed heeft op de productieontwikkeling. Bij deze bedrijven komt het herstel trager op gang dan bij branches vooraan in de keten. Het gaat om eindproducenten van bijvoorbeeld duurzame consumentengoederen en investeringsgoederen. Veruit de sterkste productiedaling heeft dit jaar in de transportmiddelenindustrie plaatsgevonden. Net als andere producenten van investeringsgoederen, zoals machines en apparaten, hebben fabrikanten van voertuigen het nog steeds moeilijker dan gemiddeld. Productie en omzet zijn in de transportmiddelen- en machine-industrie van juni tot en november 2009 juist afgenomen in plaats van toegenomen. Ook in deze branches lijkt de stabilisatie echter te zijn ingezet. Voorraadniveaus zijn teruggebracht en orderontvangsten nemen weer toe, zij het geleidelijk.

Bekijk hier het hele ING Kwartaalbericht Industrie (pdf)

bron: ING