Welke producent staat op dit moment nu niet voor hetzelfde dilemma? Neem je stijgende energielasten voor eigen rekening of bereken je de gestegen kosten door aan je gewaardeerde klanten? Geen eenvoudig keuze. NSK is van mening dat bij de bedrijfskosten nog wel valt te winnen door machines correct uit te lijnen en met energiebesparende lageroplossingen.
De energiekosten lijken alleen maar te stijgen. Daarom richten steeds meer industriële bedrijven zich op de nieuwste technologieën op het gebied van motion control om zo de efficiëntie te verbeteren en de kosten te verlagen. Lagers zijn een uitgesproken voorbeeld van componenten die de energie-efficiëntie van machines direct kunnen verbeteren, terwijl hetzelfde geldt voor het optimaliseren van as- en riemopstellingen. Een optimale uitlijning tussen een machine en een elektromotor bevordert bijvoorbeeld een efficiëntere werking.
Uit de pas
Volgens schattingen loopt meer dan 50 procent van de machines en industriële apparatuur wat betreft uitlijning uit de pas met de ISO-normen. Maar waardoor wordt een verkeerde uitlijning precies veroorzaakt? De problemen beginnen meestal als gekoppelde assen zodanig worden gepositioneerd dat speling of ‘offset’ de aanvaardbare grenzen overschrijden. De assen lopen dan uit het midden, wat leidt tot een hogere belasting, overmatige warmteontwikkeling en een hoger energieverbruik. Indicaties van foutieve uitlijning zijn onder meer een verhoogde temperatuur, hoogfrequente trillingen, losse koppelingsbouten en overmatige lekkage van smeermiddelen bij de lagerafdichtingen.
Laseruitlijnen
Machines of systemen die deze tekenen vertonen, zorgen vrijwel zeker voor een negatief effect op de winstgevendheid door een hoger energieverbruik. NSK levert geavanceerde laseruitlijnapparatuur voor assen (LAS-Set) en riemen (LAB-Set) die continu zorgt voor een perfecte uitlijning. LAS-Set maakt hiervoor gebruik van dubbele lijnlasers voor eenvoudig instellen, zelfs op grotere afstanden, samen met digitale hogeresolutie sensoren voor nauwkeurige resultaten. LAB-Set heeft twee lijnlasertransmitters, waarmee de uitlijning veel nauwkeuriger is dan bij oplossingen met één laserkop. Het gebruik van deze apparatuur draagt niet alleen bij aan de energie-efficiëntie, maar vermindert ook de slijtage van kritische machineonderdelen, zoals koppelingen en afdichtingen, waardoor machinestilstand tot een minimum wordt beperkt en de productiviteit wordt gemaximaliseerd. Fabrieken die gebruik maken van de voordelen van NSK laseruitlijnapparatuur boeken energiebesparingen tot 17 procent, wat heeft geleid tot een snelle return on investment (ROI).
Uitdaging ‘net-zero’
Efficiënt energieverbruik staat midden in de belangstelling nu de industrie onder druk staat om net-zero CO2-emissies te realiseren. Hoewel de weg naar nul-uitstoot veel hobbels kent, heeft de transitie de potentie om investeringen, innovatie, inkomsten en werkgelegenheid te stimuleren. Elektromotoren en ondersteunende systemen verbruiken meer dan 40 procent van de wereldwijde elektriciteitsconsumptie. Met dit in het achterhoofd is er vrij eenvoudig veel winst te behalen.
NSK produceert verschillende energie-efficiënte lagers die niet alleen geld besparen door lage machinekosten, maar ook de CO2-uitstoot verlagen en aan een duurzamere bedrijfsvoering bijdragen. Een voorbeeld hiervan zijn de diepgroefkogellagers van NSK – naar eigen zeggen – toegepast in elektromotoren, het energieverlies met 80 procent verminderen. In vergelijking met conventionele diepgroefkogellagers hebben de lagers 60 procent minder wrijving in geval van een stalen kooi en 80 procent minder bij een kunststof kooi.
Smeervet
Een andere innovatie is het EA7 smeervet van NSK, dat interne wrijving vermindert, de energie-efficiëntie verhoogt en het service-interval van elektromotoren verdubbelt. Samen met de geoptimaliseerde vetvulling biedt dit laag-visceuze smeermiddel met lagere wrijving de perfecte oplossing voor elke fabriek op zoek is naar lagere koppels, minimaal vermogensverlies en een lagere CO2-uitstoot. Vergeleken met conventioneel smeervet heeft EA7 bovendien betere smeereigenschappen bij microtrillingen. Een andere bijdrage aan energie-efficiëntere lagerprestaties is de contactloze afdichtingstechniek van NSK. Bij het ontwerpen van energie-efficiënte aandrijfsystemen, moeten technici er vanaf het begin rekening mee houden dat conventioneel afdichtingscontact bij rollagers door inherente wrijving de aandrijfefficiëntie nadelig kan beïnvloeden. NSK levert producten met efficiënte afdichtingseigenschappen die het wrijvingskoppel of de bedrijfstemperatuur niet verhogen.
Voordelen voor de industrie
Tot de bedrijven die hier het meest van kunnen profiteren behoren de autofabrikanten, die continu op zoek zijn naar verdere verbetering van de energie-efficiëntie van hun aandrijfmechanismen. Ook uit andere sectoren, zoals fabrikanten van wasmachines, is er vraag naar wrijvingsarme lagers, waarmee een gunstige efficiëntieklasse kan worden gerealiseerd en doorgaans een hogere omzet kan worden behaald. Een opkomende markt waar de vraag naar deze NSK lagers ook groeit, is die van de elektrische voertuigen (EV) die met wrijvingsarme lagers de prestaties van hun elektrische motoren bij hoge rotatiesnelheden willen verbeteren.
Kunststof kooien zijn lichter dan stalen kooien en zorgen zo hierbij voor minder mechanische verliezen, zelfsmerende eigenschappen en een lage wrijvingscoëfficiënt. Al deze eigenschappen dragen bij aan de energie-efficiëntie en duurzaamheid. Een van de laatste ontwikkelingen van NSK is het volgens de onderneming eerste lager in de wereld met een kooi van 100 procent plantaardig bioplastic voor ventilatormotoren in airconditioners. Deze lagers zorgen voor een soepele rotatie van de ventilatormotor en verlagen het energieverbruik. Oplossingen die bijdragen aan duurzaamheid beschermen niet alleen de planeet ten behoeve van toekomstige generaties, ze besparen ook geld en verhogen de winstgevendheid.