Hawo en Twenteq vormen samen Topfabriek

De Hawo Groep in Rijssen verwacht dat de economische pieken en dalen in de verspaningsindustrie en modulebouw in de toekomst elkaar nog sneller zullen blijven opvolgen. Bezettingsgraden van machines zullen daardoor voortdurend variëren waardoor kapitaalintensieve investeringen niet meer vanzelfsprekend zijn. Dit lijkt haaks te staan op wat de leveranciers van productiemachines prediken

Met de inrichting van een Topfabriek willen de directies van de zusterbedrijven Hawo en Twenteq veel sneller kunnen schakelen bij  sterk wisselende marktomstandigheden. De directie maakte een projectomschrijving waarin de doelstellingen van de Topfabriek staan beschreven, inclusief de checklist die ze zou gebruiken bij oplevering van de Topfabriek om te bepalen of aan de opdracht was voldaan. 

Er was al heel veel voorbereidend werk gedaan. De onderneming wist exact hoe ze met het dilemma wilden omgaan dat de markt enerzijds een toename vraagt in flexibiliteit in zowel mix als volume, nog betere kwaliteit maar gelijktijdig lagere kosten en  nog kortere doorlooptijden van offerte tot levering van zowel bestaande als nieuwe producten.

John Wiggerman werd algemeen bedrijfsleider van zowel Hawo als Twenteq en  tevens projectleider van de Topfabriek. Besloten werd de zusterbedrijven Hawo en Twenteq samen te voegen in die Topfabriek. Die gaat het beste van beide werelden (Hawo's kwaliteit en kennis van nichemarkten, Twenteq's snelheid en flexibiliteit) combineren. 

Lean manufacturing

Stodt Toekomsttechniek werd ingeschakeld voor de begeleiding van de gewijzigde invulling van lean manufacturing en met sociale innovatie de vorming van een gezamenlijke bedrijfscultuur te ondersteunen. Twee afstudeerders van de TU-Twente opereerden daarnaast om vanuit de wetenschappelijke kant het veranderingsproces te ondersteunen.

De fysieke samenvoeging van de twee bedrijven is inmiddels afgerond, vertelt bedrijfsleider, John Wiggerman. "Ik ben er best trots op dat op hetzelfde aantal vierkante meters meer dan 60% meer machines staan opgesteld, zonder dat er verbouwd moest worden. Bijna alle machines hebben een nieuwe plek gekregen.  Alles staat nu op de juiste plek maar de inrichting moet nog verder worden geoptimaliseerd en dan kunnen de bedrijfsculturen verder naar elkaar toegroeien."

Hawo, van origine matrijzenbouwer en gereedschapmaker, telt zo'n zestig medewerkers en is gespecialiseerd in verspaning voor de aerospace en de energiemarkt. Kwaliteit staat voorop, getuige de ISO-9001 certificering en de werkwijze conform de strenge AS9100-regulering voor de luchtvaart. Twenteq (20 medewerkers) bedient met machineonderdelen snel en flexibel uiteenlopende markten, van halfgeleiders tot verpakkingsindustrie en transport.

Het blijven nog aparte organisaties, met elk hun eigen kerncompetenties, maar waar mogelijk zijn afdelingen samengevoegd, zoals verkoop,  bedrijfsbureaus, kwaliteitsafdeling en planning.

Sociale innovatie

Wiggerman: "We willen samen uit de sterke punten van Hawo en Twenteq het beste halen en dat inzetten voor de hele fabriek. Sociale innovatie is daarbij belangrijk: de medewerkers bottom-up betrekken in het hele proces en hun kennis en kunde gebruiken om het bedrijf sterker te maken. Bij het kleinere Twenteq hadden we daar al ervaring mee opgedaan, bij Hawo was het nog niet zo ingeburgerd; daar werd meer aan technische kant geïnnoveerd. Die cultuuromslag is een van de lastigste dingen in het proces. Daarnaast ligt er voor Hawo de uitdaging om een betere klantenspreiding te krijgen, zoals Twenteq die al heeft. Op zijn beurt wil Twenteq leren van Hawo als het om het leveren van topkwaliteit gaat en de omgang met internationaal opererende klanten."

Slim organiseren

Stodt hielp bij de invoering van lean productie in de Topfabriek, onder meer door het slim organiseren van de werkplekken (de 5S-methode). Dat moet zoektijd en looptijd in de fabriek verminderen. Cruciaal daarin is het beheer van gereedschappen en meetmiddelen: wat hoort bij de man, wat bij de afdeling en wat in het magazijn? Stodt analyseerde ook de knelpunten in productie en bracht advies uit over de nieuw ontwikkelde productielayout, een optimale inrichting van de werkprocessen en een betere organisatie van de werkvoorbereiding. Dit om nog meer flow in de productie te brengen, verspillingen en (tussen)voorraden terug te dringen en organisatiebreed zoveel mogelijk te standaardiseren, kortom de effectiviteit van de fabriek te vergroten. De medewerkers werden daar intensief bij betrokken in de vorm van kantinebijeenkomsten per afdeling, om samen verbetermogelijkheden te bespreken. Wiggerman: "De kunst is om de medewerkers zelf zoveel mogelijk verantwoordelijk te laten zijn. Wij beogen dat onze mensen emotioneel eigenaar worden van hun deel van het werkproces."

Aanpakken

Het project liep van november 2011 tot augustus 2012. Voor de inzet van Stodt werd subsidie van het ESF (Europees Sociaal Fonds), actie E (sociale innovatie), toegekend. De samenwerking met de Stodt-adviseurs Mijndert van de Kraats en Jan Eggink is John Wiggerman goed bevallen: "Ze zijn flexibel, weten van aanpakken en staan open voor kritiek. Ze hebben echt wat te melden over lean en sociale innovatie."