Industriële veiligheid: nog veel te winnen

Er valt nog veel te winnen op het gebied van veiligheid in industriële ondernemingen. Hoewel er sprake is van een kentering kost het nog steeds veel moeite om het onderwerp 'veiligheid' op de directie-agenda te krijgen. Meer veiligheid zou letterlijk lonen. Jaarlijks vinden er bijna 12 duizend ongevallen plaats, die in veruit de meeste gevallen ook tot aansprakelijkheidskwesties leiden."

Mr. Michael Gerrits van Van Diepen Van der Kroef advocaten is in Nederland erkend expert als het gaat om industriële veiligheid. Hij is een van de sprekers op het event Industrial Automation & Drives. Industrial Automation & Drives wordt nog tot komende vrijdag 5 oktober gehouden in Jaarbeurs Utrecht.

U geeft aan dat er hardnekkige misverstanden zijn als het om veiligheid gaat.
"Misverstand één. Machines moeten voorzien zijn van een CE-markering. Hiermee verklaart de fabrikant dat de machine voldoet aan de toepasselijke EU-wetgeving en dat de machine in overeenstemming is met alle wettelijke eisen op het gebied van gezondheid, veiligheid en milieubescherming. Dit doet echter niets af aan de eigen verantwoordelijkheid van de onderneming die deze machine in bedrijf stelt. Een CE-markering is geen vrijbrief."

En misverstand twee?
"Bedrijven zijn ook nog wel eens geneigd te denken dat de rechter hen van aansprakelijkheid ontslaat als de machine al meer dan tien jaar in bedrijf is en er vóór het noodlottige ongeval nog nooit iets mee is gebeurd. Een dergelijk soort ‘bewezen veiligheid' is absoluut geen argument. De rechter zal altijd kijken of het bedrijf integer heeft gehandeld en aan haar wettelijke zorgplicht heeft voldaan."

Gaat het goed met het veiligheidsbesef in Nederland?
"De schellen vallen soms van mijn ogen. Er gaan continu zaken verkeerd. Pijnlijke voorbeelden genoeg. Als machines of installaties worden aangeschaft weet men soms niet eens van het bestaan van Europese richtlijnen die erop van toepassing zijn, óf men vergeet een richtlijn óf men hanteert een richtlijn uit 1998, terwijl een nieuwe richtlijn al in 2009 van kracht is geworden."

Zijn werkgevers altijd aansprakelijk?
De praktijk wijst uit dat zij in de regel aansprakelijk zijn voor de schade van medewerkers die wordt veroorzaakt door werken met een machine. Tenzij er sprake is van roekeloos gedrag van een medewerker, maar dat is zeer moeilijk te bewijzen. Om die reden is het voldoen aan de wettelijke zorgplicht essentieel. De gemiddelde boete schommelt zo rond de 12 duizend euro.

Wordt het belang van veiligheid voldoende onderkend?
"Steeds meer, hoewel het veiligheidsadviseurs binnen bedrijven nog steeds moeite kost om kwesties op directieniveau besproken te krijgen. Als de inspectie langs komt, worden veiligheidsmaatregelen waarmee de hand werd gelicht in een mum van tijd teruggedraaid, waardoor een mooier beeld van de werkelijkheid ontstaat. Ik ken ook voorbeelden van managers die uit economische overwegingen het niet zo nauw nemen met de eigen veiligheidsmaatregelen."

"De juridische aspecten rondom industriële veiligheid"
Door: mr. Michael Gerrits, advocaat intellectuele eigendom, (Europese) productregelgeving & aansprakelijkheidsrecht, Van Diepen Van der Kroef Advocaten