Mens en robot kunnen elkaar helpen

Hoe kun je met technologische innovaties mensen met een bewegingsbeperking ondersteunen? Dat is de vraag waar prof. dr. ir. Herman van der Kooij, hoogleraar Biomechatronica en Revalidatietechnologie, zich op de Universiteit Twente en op de Technische Universiteit Delft mee bezig houdt. De hoogleraar richt zich onder meer op het ontwikkelen van therapierobots, het meten van bewegingsbeperking en het ondersteunen van bewegingen van mensen.

Op 20 september spreekt Van der Kooij aan de Universiteit Twente zijn intreerede uit, ter gelegenheid van de aanvaarding van het hoogleraarschap aan beide universiteiten. Hierin gaat hij in op robotrevalidatietechnieken van nu en van de toekomst. "Ik denk dat een combinatie van robotondersteuning, elektrische stimulatie en lokale medicatie de toekomst heeft."

Een robot die verlamde mensen weer leert lopen. Het klinkt nog als science fiction, maar voor Herman van der Kooij is dit wel het ultieme doel van zijn onderzoek. De hoogleraar ontwikkelt met zijn groep onder meer robottechnologie die mensen met een bewegingsbeperking helpt bij hun revalidatie.

Het begon allemaal met de looprobot Lopes die aan de Universiteit Twente is ontwikkeld. Deze looprobot kan mensen, die als het gevolg van een hersenbloeding gedeeltelijk verlamd zijn, helpen met revalideren. De Lopes is een exoskelet waarin een persoon plaats kan nemen. Wat de robotbenen van de Lopes uniek maakt is dat ze niet een loopbeweging aan iemand opleggen, maar deze persoon alleen ondersteunt daar waar dat nodig is.

Hersensignalen

Van der Kooij heeft met zijn groep ondertussen diverse andere high tech revalidatietechnologieën ontwikkeld en werkt aan een breed scala nieuwe technieken. Zo ontwikkelt hij op de UT en de TUD bijvoorbeeld de Mindwalker, een robotpak dat met hersensignalen bestuurd kan worden en dat mensen met een dwarslaesie weer moet kunnen laten lopen.

Ondanks de vergaande mogelijkheden kleven er vooralsnog nogal wat nadelen aan de revalidatierobots die nu beschikbaar zijn. Zo is het gewicht doorgaans erg hoog en is het lastig om de robots bewegingen te leren en ze zich te laten aanpassen aan hun omgeving. Om de revalidatierobots van de toekomst te ontwikkelen, is daarom niet alleen extra technologische innovatie nodig. Diepgaande kennis van de werking van het menselijk lichaam is volgens Van der Kooij minstens zo belangrijk. We kunnen volgens de hoogleraar namelijk veel leren van de mens. "Menselijke bewegingen onderscheiden zich positief van die van robots wanneer het gaat om het zich aanpassen aan nieuwe omstandigheden en het leren van nieuwe taken." Volgens Van der Kooij kan de mens de robotica daarom inspireren in de ontwikkeling van een nieuwe generatie robots die zich beter aan kan passen en op basis van ervaringen leert. "Bij dierproeven is verder gebleken dat de combinatie van robotondersteuning, elektrische stimulatie en lokale medicatie zeer veelbelovend is. Ik denk dat deze combinatie ook voor de mens de toekomst heeft."

Herman van der Kooij

Van der Kooij is hoogleraar Biomechatronica en Revalidatietechnologie bij het onderzoeksinstituut MIRA van de Universiteit Twente (0.8 fte) en bij de Technische Universiteit Delft (0,2 fte). Hij publiceerde meer dan honderd wetenschappelijke artikelen. Van der Kooij spreekt op 20 september om 16.00 uur zijn openbaar toegankelijke intreerede uit in de Prof. ir. M. P. Breedveld-zaal van gebouw de Waaier op de campus van de Universiteit Twente.

bron: Universiteit Twente