Lokomat uitkomst voor looptherapie

De Lokomat zorgt ervoor dat patiënten met een neurologische handicap eerder met looptraining kunnen beginnen en intensiever kunnen trainen. Dankzij succesvolle revalidatie verlaten patiënten, die gedeeltelijk verlamd werden door een ongeval of ziekte, steeds vaker het ziekenhuis op hun eigen benen.

Lokomat-therapie is gebaseerd op de gedachte dat, alleen door een zeer hoog aantal herhalingen, een beweging kan worden aangeleerd of verbeterd. Dankzij de Lokomat kunnen de twee therapieprincipes van herhaling en doelgerichte training patiënten leren hoe zij weer moeten lopen. Deze functiegebaseerde vorm van therapie heeft nu een plek veroverd bij het herstel van veel ziekten zoals ruggenmergletsel, attaques, hersentrauma, multiple sclerose of hersenverlamming.

Wegnemen van zware belasting

Fysiotherapeuten kunnen deze therapievorm in het algemeen met de hand uitvoeren, maar er zijn twee grote nadelen. Ten eerste is het een enorme fysieke belasting voor therapeuten en daarom buitengewoon vermoeiend. Ten tweede: therapie werkt alleen als die vaak genoeg en ijverig genoeg wordt gevolgd.

Dit probleem inspireerde jonge dynamische ondernemers om samen met onderzoekers van ETH Zurich en artsen van het paraplegiecentrum van het universiteitsziekenhuis Balgrist in Zurich tot het ontwikkelen van een geautomatiseerde vorm van therapie. Therapeuten worden zo minder fysiek belast en patiënten kunnen langer, gerichter en effectiever worden behandeld.

Beter trainen dankzij de Lokomat

Met de Lokomat kunnen patiënten hun training eerder beginnen en intensiever trainen. Zelfs in het vroege revalidatiestadium is langer trainen van groot belang voor het succes ervan. Anders dan bij handmatige therapie vermindert geautomatiseerde looptherapie de hoeveelheid benodigde zorg en worden therapeuten minder fysiek belast. Tot nu toe waren er twee therapeuten nodig om de patiënt op het trainingsapparaat te ondersteunen. Bij de geautomatiseerde ondersteuning is slechts één therapeut per patiënt nodig.

Werking van het apparaat

Bij geautomatiseerde looptherapie wordt de patiënt in zijn rolstoel op de loopband gezet en overgebracht in een draagharnas. De patiënt wordt met een individueel instelbare riem, variabele manchetten en ondersteuningen gestabiliseerd in een rechtopstaande positie. De onderbenen worden vastgezet in gemotoriseerde beenorthesen met verschillende scharnieren en de hoogte wordt versteld, zodat beweging op de loopband in een rechtopstaande positie mogelijk is.

De gemotoriseerde beenorthesen maken de daadwerkelijke loopbewegingen. Maxon aandrijfmechanismen, bestaande uit een RE 40 motor, rem, tandwielkop en 4Q-DC servocontroller ADS_E 50/10, zijn ondergebracht in de heupen en knieën. De aandrijvingen zijn gesynchroniseerd met de snelheid van de loopband, zodat de bewegingen van de Lokomat en van de loopband precies op elkaar zijn afgestemd. Software regelt de heup- en kniegewrichten in real-time met fysiologische responsiecurven. Elk van de vier assen wordt elektronisch gecontroleerd om er zeker van te zijn dat het looppatroon nauwkeurig wordt gevolgd. De gebruiksvriendelijke schermgestuurde bediening ondersteunt de medewerkers bij het trainen van de patiënt.

De therapeut kan de trainingsinstellingen op het scherm continu afstemmen op de behoeften van de patiënt en de grafische weergave van de dynamische factoren gebruiken voor het controleren van de training en die te vergelijken met eerdere trainingen. De Lokomat maakt het mogelijk om de belasting geleidelijk te verhogen en ondersteunt een vloeiende en meer natuurlijke gang.

Met enkele handgrepen kunnen patiënten omschakelen van geautomatiseerde naar handmatige therapie. De belangrijkste criteria voor het kiezen van de aandrijvingen waren de buitengewone dynamiek, de hoge vermogensdichtheid (verhouding tussen volume en prestaties), de hoge betrouwbaarheid en de lange levensduur van maxon motoren. De lange en nauwe samenwerking met ingenieurs bij Hocoma AG resulteerde in aandrijfmechanismen die ideaal zijn voor dit doel.

Aantrekkelijke techniek

"De Lokomat is niet alleen vanuit medisch perspectief een baanbrekende ontwikkeling, maar ook financieel zeer aantrekkelijk", aldus Professor Volker Dietz, hoofdinternist en manager van het paraplegiecentrum van het universiteitsziekenhuis Balgrist. "Op elke 1 miljoen inwoners zijn er per jaar ongeveer 50 paraplegiegevallen, maar 2,000 met hemiplegie. Terwijl circa 25% van de paraplegiepatiënten baat heeft bij loopbandtraining gaat dit bij hemiplegie op voor meer dan 50%. De verbeteringen in de Lokomat voor hemiplegiepatiënten komen ook ten goede aan paraplegiepatiënten".

Voor Professor Dietz is de ontwikkeling ook een voorbeeld van goede samenwerking: "Het grote voordeel voor ons was de nauwe uitwisseling van ideeën tussen alle betrokkenen. Zonder dat zouden we geen succes hebben gehad". De Lokomat benadrukt het cruciale belang van nauwkeurige aandrijvingen in de medische technologie. Steeds meer methoden en procedures binnen therapie, diagnostiek, chirurgie en laboratoria worden geautomatiseerd en vereisen nauwkeurige, efficiënte en veilige aandrijvingen en systemen.

bron: Maxon Motor