HAMBURG, 6 juni 2011 14:17

Wetenschapper maakt metaal van aanpasbare sterkte

Een materiaal dat praktisch met een druk op de knop harde of zachte eigenschappen krijgt. Het lijkt sciencefiction, maar Jörg Weißmüller van de TU Hamburg heeft een transformeerbaar materiaal ontwikkeld met precies die eigenschappen.

Les één in de scheikunde is dat je van een eenmaal hardgekookt ei niet weer een zachtgekookt ei kunt maken. Simpel gezegd werkt het ook zo bij metalen en legeringen. De eigenschappen van het materiaal worden vastgelegd tijdens het productieproces. Ingenieurs zijn zo gedwongen om een compromis te zoeken bij hun materiaalkeuze. Een hogere sterkte resulteert meestal in een brosser metaal en een lagere schadetolerantie.

Hard en broos, of zacht en plooibaar

Professor Weißmüller, hoofd van het Institut für Werkstoffphysik und Werkstofftechnologie aan de TU Hamburg vertelt over zijn werk: "Voor het eerst zijn we er in geslaagd een materiaal te produceren dat, tijdens gebruik, veranderd kan worden in hard en broos enerzijds, of zacht en plooibaar anderzijds."

Een huwelijk tussen metaal en vloeistof

Om dit innovatieve materiaal te produceren gebruiken de wetenschappers een relatief simpel proces: corrosie. De metalen, bij voorkeur edelmetalen als goud of platina, worden in een zuuroplossing geplaatst. Als gevolg van het corrosieproces vormen zich gaatjes en tunneltjes in het metaal. Het resulterende materiaal heeft zo een nanostructuur van minuscule poriën gekregen. Die poriën worden vervolgens geïmpregneerd met een geleidende vloeistof, zoals een simpele zoutoplossing of een verdund zuur. Zo is er een apart soort ‘huwelijk' gevormd tussen metaal en vloeistof. Door het materiaal nu bloot te stellen aan een elektrisch signaal, kunnen de eigenschappen veranderd worden.

Met een druk op de knop

Wanneer ionen in de vloeistof zijn opgelost, kan het metaaloppervlak elektrisch worden geladen. Of, met andere woorden: de mechanische eigenschappen worden veranderd door de elektrische stroom in de vloeistofpartner van het metaal. Het effect treedt op door een versterking of verzwakking van de atomaire verbindingen in het metaaloppervlak wanneer elektronen worden toegevoegd of onttrokken aan de oppervlakteatomen. De sterkte van het materiaal kan op deze manier bijna worden verdubbeld. En indien nodig kan het materiaal weer zwakker, maar wel plooibaarder, meer schadetolerant en energieabsorberender gemaakt worden.

bron: PhysOrg.com

Foto's:

Hard of zacht metaal

Metaal dat naar keuze hard of zacht te maken is

Hard of zacht metaal

De nanostructuur van het metaal onder een elektronenmicroscoop

© Aandrijvenenbesturen.nl