'Manipulatie veiligheidscircuit vóór alles voorkomen'

Industriële installateurs en hun opdrachtgevers worstelen nog met de nieuwe Europese Machinerichtlijn en de bijbehorende normen. De keuze tussen het nieuwe 'performance level' (PL) volgens NEN-EN-ISO 13849-1 en het 'safety integrity level' (SIL) volgens NEN-EN-IEC 62061 is voor heel wat engineers nog moeilijk te maken.

Toch lopen sommige leveranciers en toepassers al weer vooruit op een volgende nieuwe norm voor de veiligheid in industriële installaties, de 'manipulatienorm'. Binnen een à twee jaar wordt deze door Europa en vervolgens ook Nederland overgenomen als NEN-EN-ISO 14119.

Betrouwbaarheidcijfers

De oude norm voor machineveiligheid NEN-EN 954-1 blijft van kracht tot 31 december 2011. Dat heeft de Europese Commissie besloten, in verband met verwarring over de gegevens waarop het PL van digitale veiligheidscircuits moet worden gebaseerd. Veel fabrikanten van veiligheidscomponenten hebben mede hierdoor hun betrouwbaarheidcijfers nog niet op orde. En er zijn nog grote voorraden nieuwe machines die nog volgens de 'oude norm' zijn gebouwd. Deze norm geeft dus nog bijna twee jaar een zogeheten 'vermoeden van overeenstemming' met de essentiële veiligheidseisen in de nieuwe Machinerichtlijn. Maar niet als het gaat om de tegenwoordig veel toegepaste programmeerbare besturingssystemen, waarvan de veiligheidcircuits integraal onderdeel zijn. Op het ontwerp dáárvan is NEN-EN 954-1 niet van toepassing en moet voor PL of SIL worden gekozen.

Vervanging

Sommigen lopen nu al vooruit op NEN-EN-ISO 14119. Al bijna vijftien jaar kennen we in ons land de Europese norm NEN-EN 1088 'Blokkeerinrichtingen gekoppeld aan afschermingen - Grondbeginselen voor het ontwerp en de keuze'. Daarnaast is er sinds 1998 de wereldwijde norm ISO 14119 met dezelfde titel. Naar verwachting binnen een à twee jaar implementeert de Europese normcommissie de geheel vernieuwde ISO 14119 als NEN-EN-ISO 14119. Die gaat beide oude normen vervangen. In de nieuwe norm wordt zo'n 60 keer het woord manipulatie gebruikt. Onder 'manipulatie' wordt in dit verband verstaan het overbruggen van veiligheidskringen, besturingen en/of en afsluitingen in industriële installaties, om door te kunnen produceren terwijl de veiligheid van de medewerkers dit niet toelaat.

bron: NEN