NEN-normen voorlopig niet gratis

De rechter heeft een uitspraak gedaan in de NEN-zaak waarin de firma Knooble probeerde te bewerkstelligen dat NEN-normen gratis worden verspreid. Uit het vonnis blijkt dat de Haagse rechtbank van mening is dat NEN-normen waarnaar verwezen wordt in het Bouwbesluit niet verbindend zijn omdat ze niet volgens de Bekendmakingswet zijn bekend gemaakt. Om diezelfde reden berust het auteursrecht op de normen bij het Nederlands Normalisatie Instituut, en mag er dus geld voor worden gevraagd.

De rechter: "Nu de Staat geen steekhoudende argumenten heeft aangevoerd waarom in dit geval niet aan de bekendmakingsvereisten moet worden voldaan, moet de conclusie zijn dat de NEN-normen, voor zover de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 en de Regeling Bouwbesluit 2003 daarnaar verwijzen, niet op de juiste wijze zijn bekend gemaakt. (...) Dit alles leidt ertoe dat de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 en de Regeling Bouwbesluit 2003, voor zover daarin is verwezen naar de NEN-normen, (nog) niet in werking zijn getreden en dus (nog) niet verbindend zijn. Dit betekent ook dat de vordering (...) zal worden toegewezen."

Auteurrecht niet aan de orde 

Omdat de rechtbank hiermee aangeeft dat verwezen NEN-normen niet verbindend zijn, is de tweede vordering van Knooble om NEN-normen vrij van auteursrecht te hebben volgens de rechter bij de huidige stand van zaken nog niet aan de orde. De rechtbank voegt volledigheidshalve toe: "Ingeval echter de Staat (een deel van) de inhoud ervan wil opnemen in een algemeen verbindend voorschrift, heeft dat als consequentie dat die inhoud op gelijke wijze als het algemeen verbindend voorschrift zelf openbaar gemaakt dient te worden. De gevolgen voor het auteursrecht van het NNI zijn dan een zaak tussen de Staat en het NNI."

De rechter komt tenslotte tot de volgende conclusie: "De rechtbank verklaart voor recht dat de bepalingen van het Bouwbesluit 2003 en de Regeling Bouwbesluit 2003, voor zover daarin wordt verwezen naar NEN-normen, niet verbindend zijn omdat deze algemeen verbindende voorschriften niet overeenkomstig de bepalingen van de Bekendmakingswet zijn bekendgemaakt."

"Normen zijn niet verplichtend,"zegt het nederlands Normalisatie Instituut in een reactie op het vonnis, "maar normalisatie blijft een doeltreffende vorm van zelfregulering, niet alleen in de bouwsector maar in alle bedrijfstakken."

Download het vonnis (pdf)