UTRECHT, 24 november 2008 22:47

Capgemini presenteert tiende editie van rapport European Energy Markets Observatory

Capgemini heeft de resultaten bekendgemaakt van de tiende editie van zijn European Energy Markets Observatory (EEMO)-rapport. Dit rapport brengt de toekomst van de Europese energiemarkt op de middellangetermijn in kaart. De verwachte energievraag vereist een biljoen euro aan investeringen in nieuwe elektriciteitscentrales, elektriciteitsleidingen en gasleidingen. De kredietcrisis brengt die investeringscyclus mogelijk ernstige schade toe. Het EEMO-rapport waarschuwt tegen een afname van de investeringen in de infrastructuur voor openbare voorzieningen, omdat dit de dreiging verergert voor de zekerheid van de Europese energievoorziening, ook wanneer de economische crisis weer voorbij is.

De resultaten geven aan dat Europa in 2007 en het begin van 2008 nog geen oplossing had gevonden voor het dubbele probleem van voldoen aan de vraag naar energie en tegelijkertijd de CO2-uitstoot beteugelen. Hoewel minder snel dan in voorgaande jaren, steeg het Europese elektriciteitsverbruik in 2007 toch nog met 0,9%, terwijl de CO2-uitstoot gelijk bleef.
Ondanks het zachte weer verslechterde de zekerheid van de elektriciteitsvoorziening, waarbij de reële marge volgens de UCTE daalde van 7,6% in 2006 naar 5,3% in 2007. Dit ondersteunt wat Capgemini in zijn rapport aangeeft: zonder een omvangrijk en krachtig programma van investeringen in de elektriciteits- en gasinfrastructuur komt de zekerheid van de elektriciteitsvoorziening in Europa in gevaar. Capgemini schat dat hiervoor de komende 25 jaar investeringen van minstens 1 biljoen euro nodig zullen zijn.

Fossiele brandstoffen 

Sinds het dieptepunt in 2005 zijn nutsbedrijven weer begonnen te investeren, maar ze hebben daarbij energiemixkeuzes gemaakt die geen bijdrage leveren aan de verlaging van de CO2-uitstoot, want het grootste deel (58%) van de geplande opwekkingscapaciteit is gebaseerd op fossiele brandstoffen.
In 2007 zijn investeringen in duurzame energie snel toegenomen, waarbij windenergie de voorkeur had, blijkens de toename van 8,3 GW in Europa. Voor dit soort energiebronnen kan echter geen planning worden opgesteld en ze zijn tijdens piekuren ook niet altijd beschikbaar. Dit is een gedeeltelijke verklaring voor de verslechtering van de leveringszekerheid.

Crisis 

Door de huidige economische wereldcrisis neemt de druk op de leveringsvoorziening af, doordat de vraag naar energie terugloopt. Bovendien dalen zowel de CO2-uitstoot als de elektriciteits- en gasprijzen. Desondanks zal de kredietcrisis naar verwachting leiden tot uitstel van cruciale investeringen in de infrastructuur ter vervanging van verouderde en het bouwen van nieuwe centrales. Dit geldt ook voor investeringen in de aanleg van elektriciteits- en gasleidingen.

Daarnaast ontvangen overheden minder belastinginkomsten en moeten zij hun uitgaven beperken. Ze kunnen dan geneigd zijn subsidies voor duurzame energie te verlagen, zoals de Spaanse overheid dat besloot in oktober 2008 voor zonne-energie. Dergelijke besluiten kunnen de groei van duurzame energie in gevaar brengen. Dit geldt met name voor zonne- en windenergie, omdat die afhankelijk zijn van subsidies om concurrerend te kunnen zijn.

Overheden zouden nieuwe belastingen kunnen heffen op bepaalde openbare voorzieningen, zoals de in de schoot geworpen winsten uit de marktverkoop van gratis verkregen CO2-certificaten. Daarnaast willen veel overheden mogelijk de koopkracht van de burgers beschermen door maatregelen te nemen zoals het beperken van de elektriciteitsprijzen. In oktober 2008 besloot de Belgische minister van energie hier reeds toe. Ook zijn speciale regelingen mogelijk ter bescherming van kwetsbare klanten, zoals geopperd in het Verenigd Koninkrijk.

Marktconsolidatie

Een consolidatie in de energiemarkt is zeer wel te verwachten. In de eerste helft van 2008 hebben al enkele langverwachte fusies en overnames plaatsgevonden, zoals GDF-Suez en Endesa-Enel/Acciona. Deze hebben vervolgens geleid tot overnames van de afgestoten activa.

Indien de crisis leidt tot een grotere marktconsolidatie, zullen de overnemende partijen de partijen zijn met een solide balans en stevige kas, ook al zijn overnames moeilijker te financieren als gevolg van de kredietcrisis. Daarnaast zouden zowel jonge bedrijven met een zwakkere balans als nieuwe marktpartijen kunnen worden overgenomen door sterkere, waardoor de concurrentie in de markt afneemt.

Nutsbedrijven moeten zich snel aan het nieuwe landschap aanpassen door te streven naar excellente bedrijfsvoering. Dit betekent dat ze hun interne processen moeten stroomlijnen, hun organisatie moeten vereenvoudigen en hun reactiesnelheid moeten verhogen, terwijl ze constant hun resultaten moeten blijven vergelijken met de beste in hun sector.

Na de crisis?

Indien investeringen niet tijdig zijn afgerond, zullen de Europese energiemarkten  waarschijnlijk moeizaam ontwaken wanneer de recessie voorbij is. De kredietcrisis veroorzaakt kortsluiting in de investeringscyclus, met als gevolg een gebrek aan productiecapaciteit en infrastructuur. Projecten op het gebied van duurzame energie en enkele investeringen in kernenergie zullen zeer waarschijnlijk teruglopen, met als gevolg een toename van de CO2-uitstoot door centrales gestookt op fossiele brandstoffen.

Volgens Colette Lewiner, Global Leader of Energy, Utilities & Chemicals, Capgemini en leider van het onderzoek: "De problemen van leveringszekerheid en terugdringing van de CO2-uitstoot zullen verergeren na de crisis. Om dit te voorkomen moeten openbare voorzieningen en overheden vasthouden aan hun investeringsplannen in energieopwekking zonder kooldioxide. "

Hoofdpunten in Nederland

In het midden van 2007 besloot de minister van Economische Zaken een begin te maken met een volledige eigendomssplitsing van de energiebedrijven. Berend Olde Rikkert, Vice President Energy & Utilities, Capgemini Consulting Nederland: "Dit zal de concurrentie tussen de energiebedrijven versterken. Het heeft nu al geleid tot lancering van projecten om de klanttevredenheid te verhogen en de kosten van de dienstverlening te verlagen. Distributiebedrijven worden uitgedaagd om te voldoen aan de opsplitsingsvereisten en om winstgevend te blijven terwijl de regelgeving wordt aangescherpt. Hierbij heeft de politiek met name aandacht voor de mogelijke consequenties van de nieuwe inrichting van distributiebedrijven op de financierbaarheid van investeringen. Het veiligstellen van de netwerken en de financiering hiervan was een belangrijke aanleiding voor de eigendomssplitsing."

Voor de samenvatting van het rapport www.capgemini.com/industries/energy/eemo/

 

European Energy Markets Observatory (EEMO) is een jaarlijks rapport van Capgemini waarin de voortgang wordt gevolgd van het creëren van een open en op concurrentie gebaseerde elektriciteits- en gasmarkt in de 27 EU-landen (+ Noorwegen en Zwitserland). De 10e editie - tot stand gekomen aan de hand van een groot aantal openbare gegevensbronnen, gecombineerd met de methodologie en kennis van Capgemini - is gebaseerd op gegevenssets voor 2007 en de winter van 2007/08

 

Bij de reële marge wordt rekening gehouden met onbruikbare en niet-beschikbare opwekkingscapaciteit, conform de definitie van de UCTE (Union for the Coordination of Transmission of Electricity)

bron: Capgemini

Foto's:

EEMO

© Aandrijvenenbesturen.nl