Leveranciers werken samen aan imago en behoud van vacuüm en perslucht

Het imago van pneumatiek en vacuümtechniek staat onder druk. Onvoldoende hightech, ondergeschikt aan elektrische aandrijvingen en duur lijkt de heersende opinie. Om de markt te laten zien dat de pneumatiek en vacuümbranche echter bruist van de innovatieve ontwikkelingen en mogelijkheden is - onder de paraplu van FEDA - de sectie Air Solutions gestart. Tijdens een rondetafel onferentie laten leveranciers uit de pneumatiek-, vacuüm- en persluchtsector zien dat ze willen samenwerken om pneumatiek en vacuüm positief op de kaart te zetten.

Het discussiegezelschap bestond uit negen afgevaardigden van bekende pneumatiek-, vacuüm- en compressorleveranciers c.q. -producenten. Het was bijzonder te ontdekken dat de verschillende leveranciers meer dan bereid zijn samen te werken om het imago van pneumatiek en vacuüm te professionaliseren. Bovendien kwam duidelijk uit de discussie naar voren dat er realistisch werd gedacht over zowel de mogelijkheden áls de beperkingen van perslucht & vacuüm.

Om de deelnemers te prikkelen, werden verschillende beweringen op tafel gelegd die tégen oplossingen met het medium lucht spreken. Direct ontstond er een soort saamhorigheid waarin de rationele argumenten elkaar in een rap tempo opvolgden omdat de vooroordelen met dezelfde snelheid van tafel konden worden geveegd. Zónder overigens de realiteit uit het oog te verliezen.

Veel energiebesparingen mogelijk

'Perslucht en vacuüm zijn duur' is bijvoorbeeld een veel gehoord vooroordeel. Tom Kokke, directeur van Berko compressoren: "Natuurlijk kost het opwekken van vacuüm of perslucht geld, maar het is inmiddels ook duidelijk geworden dat de gebruiker voor een belangrijk deel zelf verantwoordelijk is voor het terugdringen van de kosten. Wanneer compressoren optimaal worden gebruikt, bijvoorbeeld door de opgewekte warmte opnieuw te gebruiken voor andere doeleinden, zijn de kosten aan het eind van de rit minder hoog dan veelal wordt aangenomen."

Kokke krijgt bijval van René ter Laak, business unit manager compressed Air&Gas technology bij Geveke Persluchttechniek: "Ik denk dat het belangrijkste probleem zit in de onbekendheid van bepaalde oplossingen bij de eindgebruiker. Hierdoor gaat er onnodig veel energie en geld verloren. Wat dat betreft is het goed wanneer we met een sectie als Air Solutions deze onbekendheid zouden kunnen verminderen. Het toepassen van een frequentieregelaar is bijvoorbeeld een relatief eenvoudige, maar zeer effectieve oplossing om het energieverbruik terug te dringen."

Niet heel moeilijk

Harco Blijde, business Line Manager Atlas Copco vult aan: "Het besparen van energie en het terugwinnen ervan is niet zo heel moeilijk. Het verlagen van de druk levert bijvoorbeeld al belangrijke besparingen op. In tegenstelling tot vroeger is dit ook eenvoudiger te realiseren aangezien we nu in een bandbreedte van 0,1 - 0,2 bar kunnen regelen in plaats van tussen 0,8 - 0,9 bar."

Ron Stoltenborg, directeur van Becker druk- en vacuümpompen vult aan vanuit zijn eigen kennis en ervaring. "Energie is tevens te besparen door blaaslucht in te zetten in applicaties waar nu nog gereduceerde perslucht (< 3 bar(o)) wordt toegepast."

Harro Jansen, groepsleider product marketing management bij Festo: "Ik adviseer mijn klanten vaak om hun specifieke bedrijfssituatie eens te laten bekijken en zich te laten adviseren over het verbeterpotentieel. Luchtlekkages, verkeerd gedimensioneerde systemen - bijvoorbeeld omdat deze in de loop der jaren zijn uitgebreid - achterstallig onderhoud, inefficiënt aangedreven compressoren. Er zijn zoveel punten te bedenken die eenvoudig en vaak tegen relatief lage kosten zijn te verbeteren. Je moet ze alleen even weten, maar dan profiteer je ook direct van vaak relatief grote besparingen."

Innovatief

Verder wil de sectie Air Solutions gráág af van het imago ‘oubollig' te zijn. John Hoek, Regional Sales Engineer en Distributor Manager van Asco Numatics: "Pneumatiek zou achterhaald zijn, maar ondertussen zie je dat de technologie nog steeds breed wordt toegepast. Ik denk dat pneumatiek juiste helemaal niet achterhaald is, maar een bijzonder krachtig medium waarmee véél meer kan dan wordt aangenomen." Zijn stelling wordt ondersteund door verschillende innovatieve producten en oplossingen die door de verschillende deelnemers worden genoemd. f de Vink, directeur Pneu/tec: "Binnen de bedrijven die we vertegenwoordigen - waaronder Piab en Pneumax - worden regelmatig innovaties gedaan die in deze tijd onder meer betrekking hebben op geminimaliseerde afmetingen, een geminimaliseerd energieverbruik en een maximaal gebruikersgemak. Want ook op het logistieke en montagevlak zijn voldoende ontwikkelingen gaande die de oplossingen aantrekkelijk maken om toe te passen."

Peter van der Pol, managing director van Camozzi vult hem aan: "Juist de innovaties zouden pneumatiek in een positief daglicht kunnen zetten. Zo is bijvoorbeeld bekend dat pneumatiek zeer goed is toe te passen voor het overbruggen van afstanden waarbij de eind- en eventueel tussenposities vast zijn. Maar we willen ook graag nog sneller, nog flexibeler en het liefst geen omsteltijden. Hiervoor zal ons bedrijf binnenkort een nieuw ventiel introduceren dat is uitgevoerd met een draaiende schuif. Hiermee kan het ventiel (veel) sneller schakelen dan mogelijk is met de conventionele uitvoeringen tot nu toe. Kansen genoeg!"

Koos de Vink van Pneu/Tec voegt hieraan toe: "En laten we ook niet de ontwikkelingen op het gebied van vacuümtechnologie vergeten. Bijvoorbeeld ten aanzien van handling biedt vacuüm de mogelijkheid om verschillende producten met één kop op te pakken - geen omsteltijden - terwijl andere technieken toch min of meer een aparte grijper vragen voor verschillende producten. Vacuüm is bovendien erg geschikt voor het handlen van gevoelige producten die snel beschadigen."

Onderhoudsvriendelijk

John Hoek meent dat het onderhoudsvriendelijke karakter van persluchtinstallaties mogelijk zou kunnen bijdragen aan het oubollige karakter. "Het werkt allemaal zo goed, dat installaties van 20 jaar oud er nog net zo bij staan. Dat ziet er allang niet meer hightech uit, kan waarschijnlijk energiezuiniger, maar het functioneert wel!" René ter Laak: "Daarbij komt dat ook oude persluchtinstallaties nog steeds heel veilig zijn. Het grootste ‘gevaar' bestaat uit lekkages en die zijn eenvoudig op te lossen. Kijk je naar elektrische installaties dan heb je te maken met slijtende bekabeling in het geval van beweegbare delen en motoren; deze reparaties zijn kostbaarder om op te lossen en vragen vaak ook meer specialisme."

Perslucht versus elektrisch

Het thema ‘perslucht- en vacuümsystemen vergeleken met elektrische aandrijvingen' wekt binnen de groep wel enige discussie op. Is er met perslucht bijvoorbeeld beter te positioneren dan met elektrisch en wegen de voordelen van ‘schoon' en ‘explosieveilig' op tegen de hogere verbruikskosten van pneumatiek?

Dick van Kempen, sales manager Automation bij Bosch Rexroth, is degene die hier het beste antwoord op kan geven aangezien hij in zijn dagelijkse werkzaamheden te maken heeft met beide technologieën: "Heel concreet gezegd vertonen beide markten binnen ons bedrijf een groei, maar de eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat de groei van elektrische aandrijvingen harder gaat. De oorspronkelijke nadelen van elektrische aandrijvingen - zoals complexe installatie en inregeling en lagere vermogensdichtheid - zijn immers ook al voor een groot deel opgelost. Ook de verouderde stelling dat met pneumatiek beter kan worden gepositioneerd is al lang achterhaald. De regelbaarheid van elektrische aandrijvingen ten aanzien van snelheid, nauwkeurigheid en energieverbruik wint het van de pneumatische varianten. Robots zijn tegenwoordig bijvoorbeeld bijna allemaal elektrisch uitgevoerd."

Dat wil echter niet zeggen dat er voor pneumatiek geen toekomstmogelijkheden zijn, maar wél dat er in het voortraject van een bepaalde ontwikkeling goed moet worden gekeken naar de voor- en nadelen van beide aandrijftechnologieën. "We zitten vaak tijdens zo'n voortraject bij de klant aan tafel. Het uitgangspunt is dan bijvoorbeeld: je wilt een beweging van a naar b met bijbehorende belastingen, versnellingen en snelheden en daarna ga je kijken welke methode hiervoor het meest geschikt is. Dat kan heel goed pneumatiek zijn maar ook net zo goed elektrisch", aldus van Kempen. Peter van der Pol is het met hem eens: "Je moet uiteindelijk kijken naar de applicatie en op basis daarvan een technologie kiezen. Wanneer een kleine krachtdichtheid benodigd is, zal elektrisch waarschijnlijk goedkoper zijn. Bij een grotere krachtdichtheid nemen de voordelen van pneumatiek - waaronder de compacte en lichte constructie - het over. In veel gevallen worden elektrische aandrijvingen dan echt veel te groot en te zwaar."

Kennis bij leveranciers

De discussie is vervolgens een mengsel van meningen ten aanzien van de energiekosten, onderhoudskosten en milieuaspecten. Centraal staat de rotsvaste overtuiging dat afnemers én ingenieursbureaus in elk geval meer gebruik zouden moeten maken van de aanwezige kennis bij de verschillende leveranciers. Pas dan zijn deze partijen in staat een eerlijke vergelijking te maken tussen verschillende technologieën en uiteindelijk de juiste beslissing te nemen. Dezelfde kennis en ervaring stellen de deelnemers bovendien graag ter beschikking wanneer het gaat om optimalisatie van zijn perslucht-, blaaslucht- of vacuüminstallaties.

Samenwerken

Het delen van kennis, klanten helpen aan de beste oplossing. Het zijn voorbodes van een conclusie die Koos de Vink trekt: "Het is een kwestie van samenwerken in de hele keten. Een moderne ondernemer die gericht is op de toekomst werkt samen. Een klant heeft er niets aan wanneer we hem een perslucht- of vacuümsysteem in de maag splitsen terwijl dat niet de beste oplossing is. Hij heeft er wel wat aan wanneer we hem eerlijk advies geven, dan zal hij namelijk terugkomen. In veel gevallen regelen we het ook gewoon door de betreffende producten voor hem in te kopen. Een groot deel van onze leveringen is dan ook zeker niet standaard!"

Ook andere deelnemers aan de rondetafelconferentie geven aan veel goeds te zien in samenwerken. Hoe meer kennis er immers onderling wordt uitgewisseld, hoe beter de klant uiteindelijk kan worden geholpen. Wat dat betreft eindigt de ronde tafel conferentie met een goed gevoel bij de deelnemers die zich gesterkt voelen in hun overtuiging dat de sectie Air Solutions daadwerkelijk zal bijdragen aan de professionalisering van hun branche.

Ing. M. de Wit-Blok

Sectie Air Solutions

FEDA (Federatie Aandrijven en Automatiseren) behartigt de belangen van haar leden, helpt hen hun marktpositie te versterken en bevordert de groei en ontwikkeling van de sector. Dit alles volgens de kernwaarden ‘knowledge', ‘promotion' en ‘networking'. Om dit optimaal te kunnen doen bestaat de FEDA uit negen technologie georiënteerde secties.

Eén van deze secties is Air Solutions. Deze nieuwe sectie is bedoeld voor leveranciers van pneumatiek, compressoren, vacuüm en filters & drogers. Het initiatief is genomen om de leden maatwerk te bieden ten aanzien van belangenbehartiging, promotie, netwerken en kennisontwikkeling om zo bij te dragen aan de verdere professionalisering van de branche. De sectie wil dit vooral bereiken door kennisuitwisseling en netwerken.